جهت شروع ثبت و مشاوره رایگان فرم زیر را تکمیل نمایید
هر ساعتی در روز کنار شما هستیم با کارشناسان ما مستقیم در تماس باشید در ساعات کاری پاسخگوی تلفنی شما هستیم . بعداز تایم کاری لطفا واتس اپ پیام ارسال کنید

تعریف علائم تجاری

تعریف علائم تجاری

تعریف علائم تجاری را با هم مرور کنیم. علائم جمع علامت کلمه ای است عربی و در لغت به معنای نشان و نشانی است. در اصطلاح حقوقی ایران نیز به معنای نشانی و نشان استعمال شده است. ثبت علامت تجاری بر اساس تعریف آن در قانون قابل اجرا می باشد.

تعریف علائم تجاری قانونی

در حقوق فرانسه و در قانون مالکیت صنعتی آن کشور از کلمه مارک “marque” برای علامت تجاری، صنعتی یا خدماتی استفاده شده است. البته علامت های دیگر متمایز کنندۀ تولیدات یا خدمات، مانند برچسب ها «لیبل ها» و نشانه های تولیدات و کالاهای مبدأ جغرافیایی و امثال آن از عنوان مارک خارج شده ولی تحت عناوین نشانی های تمایز بخش مورد توجه قرار گرفته است.

در نظام حقوق کامان لو، علامت تجاری و صنعتی را trade mark می گویند.

تعریف علائم تجاری در ایران

در حقوق تجاری ایران علائم تجارتی و صنعتی، به موجب ماده 1 قانون سابق ثبت علائم تجارتی و صنعتی مصوب اول تیر ماه 1310 چنین تعریف شده بود:

« علامت تجارتی عبارت از هر قسم علامتی است، اعم از نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی، تجارتی یا فلاحتی اختیار می شود.

ممکن است یک علامت تجارتی برای تشخیص محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعت یا تجار و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود.

تبصره: داشتن علامت تجارتی اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد.

این تعریف شامل علائم تجارتی، صنعتی، فلاحتی فردی و علامت صنعتی یا تجارتی و یا زراعتی جمعی یا محلی یا منطقه ای در ایران بود. ولی علائم خدماتی را در بر نمی گرفت و حال آنکه امروزه علائم خدماتی نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است که قانون سابق آن را نادیده گرفته بود. به همین دلیل و به دلایل دیگر، قانون مذکور با تصویب قانون آزمایشی ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 3/11/1368 صریحاً منسوخ گردید.

تعریف علائم تجاری

علائم تجاری، صنعتی و خدماتی

فصل سوم قانون جدید به علائم فردی، علائم جمعی و نام های تجاری اختصاص دارد. بندهای الف و ب مادۀ 30 قانون اخیرالتصویب در زمینۀ علائم تجاری، صنعتی خدماتی چنین آمده است:

«الف – علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.

ب- علامت جمعی، یعنی هر نشان قابل رؤیتی که با عنوان علامت جمعی در اظهارنامۀ ثبت، معرفی شود و بتواند مبدأ و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شدۀ جمعی استفاده می کنند متمایز سازد.»

قانون جدید از جهت علائم خدماتی که در قانون منسوخ سابق به آن توجه نشده بود، کامل تر است ولی از نظر علائم فردی و جمعی و علائم مبدأ و تولید کالا و محصول صنعتی و کشاورزی، مادۀ سابق گویاتر و روشن تر بود.

همان طور که اشاره شد، در مجموعۀ مقررات مالکیت فردی و صنعتی کشورهای کنونی، از جمله کشور فرانسه مارک های تجاری، صنعتی و تولیدی یا مارک امور خدماتی از سایر علائم تمایز بخش، تفکیک شده است.

طبق ماده 1-711 قانون مالکیت فکری و صنعتی فرانسه، علائم صنعتی، تجاری یا مارک های صنعتی، مارک تجاری یا مارک و علائم خدماتی، علامتی است که برای مشخص و متمایز گردانیدن تولیدات یا خدمات یک شخص حقیقی یا حقوقی به کار می رود. (منظور متمایز کردن تولیدات یا خدمات یک شخص از تولیدات یا خدمات اشخاص دیگر است.)

این علائم به اشکال گوناگون ممکن است وجود پیدا کند. به طور مثال علائم می تواند از کلمات، شبه کلمات، نام های خانوادگی، نام محلی و جغرافیایی، نام مستعار، حروف، اعداد، واژه های اختصاری، علائم صوتی، اصوات، جملات موزیکال، علائم شکلی مثل طرح ها، اتیکت ها، مهر ها، حاشیه ها، لفّاف ها، هولوگرام ها، لوگوها، تصاویر ترکیبی، فرم ها، التقاظ و اختلاط رنگها در ارتباط و متناسب باتولیدات، علی الخصوص در عرضۀ خدمات، به وجود آید.

مارک های جمعی در ماده 1-715 قانون مالکیت فکری و صنعتی فرانسه به طور جداگانه عنوان شده است.

طبق مادۀ مذکور، مارک جمعی بر خلاف مارک فردی یا اختصاصی، مخصوص یک شخص نیست بلکه هر شخص با رعایت مقررات و ضوابط پیش بینی شده به وسیلۀ واجدین و صاحبان علامت جمعی ثبت شده، می تواند با این علامت، محصولات و تولیدات یا خدمات خود را به بازار معاملات عرضه کند، مشروط بر این که با اوصاف و خصوصیات تصریح شده در مقررات ثبت شده، انطباق داشته باشد. که در این صورت از مارک جمعی تأییدی نیز می تواند استفاده کند.

ثبت علائم تجاری در ایران

در مادۀ 1 قانون سابق ثبت علائم تجاری ایران مصوب 1310، علائم صنعتی و تجاری به طور مستقل تعریف نشده بود و در ضمن بر شمردن تعدادی از عوامل سازندۀ علائم و بعضی از مصادیق آنها به ذکر خصوصیات و آثار علائم تجارتی و صنعتی پرداخته بود.

همان طور که اشاره شد، از علائم خدماتی نیز ذکری یا اشاره ای به میان نیامده بود. در ماده، 1-711 به بعد قانون مالکیت فکری و صنعتی مصوب 1992 فرانسه نیز به ذکر عوامل تشکیل دهندۀ علائم صنعتی، تجارتی و خدماتی اکتفاء گردیده است و ضمن احصاء عوامل سازندۀ مارک به خصوصیات و آثار علائم مذکور اشاره شده و از مارک تجاری، صنعتی و خدماتی تعریف قانونی به عمل نیامده است که علت آن شاید بی توجهی قانون گذار فرانسه به موضوع یا بداهت امر بوده باشد.

مجتمع ثبتی پایش مجری انحصاری ثبت برند و علامت تجاری

البته وجود تعریف قانونی، می تواند از ایجاد مشکلات عملی و تفاسیر مختلف و متعارض بین حقوق دانان و قضات جلوگیری کند.

در ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم صنعتی ایران مصوب 1386 نیز بیشتر به خصوصیات و آثار علائم توجه شده و به تعریف قانونی و رسمی علائم مزبور پرداخته نشده است.

ممکن است گفته شود ذکر اوصاف کامل و تمامی آثار علائم صنعتی، تجاری و خدماتی در واقع به نوعی تعریف علائم محسوب می شود. زیرا تعریف یعنی مشخص کردن اوصاف یا به نوعی تمایز خواص اشیاء در امور مادی است. در امور حقوقی نیز بر شمردن آثار و نتایج این گونه امور، در واقع به نوعی تعریف محسوب می گردد.

به فرض پذیرش این مطلب، به نظر می رسد نه درمادۀ اول قانون سابق و نه در مادۀ 30 قانون جدید ایران از علامت تجارتی تعریف جامع و مانعی به عمل نیامده است.

زیرا در قانون قدیم ایران به ذکر انواع علامت تجارتی و بعضی از خصوصیات و اوصاف آن پرداخته بود (مادۀ 1 ع – ت قدیم) و در مادۀ 30 قانون مصوب 1386 نیز به طور بسیار مختصر و ناکافی به یکی از خصوصیات علامت اشاره شده است، بدون این که تعریفی جامع از خود علامت به عمل آمده باشد و ذکر بعضی از خصایص علائم نمی تواند تعریف محسوب گردد.

برای روشن تر شدن موضوع لازم است توضیح داده شود که علامت تجارتی یا خدماتی و تولیدی یکی از موضوعات حق مالکیت فکری و صنعتی است ولی اوصاف و خصوصیات هر علامت جزء اثرات حق مالکیت یا امتیاز ناشی از آن خواهد بود.

5/5 - (1 امتیاز)
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها