حق اختراع

یک حق اختراع یکی از حقوق خصوصی و دارای جنبه ی مالی است که می توان برای دریافت اختراع ، خود مخترع به اداره مالکیت مراجعه کرده و با ارائه مدارک آن را به ثبت رساند. در ادامه به توضیح حق مالکیت اختراع می پردازیم تا راهنمای مناسب شما در مسیر ثبت اختراع باشد.

حق اختراع یعنی

یکی از حقوق خصوصی است و با توجه به اثر و نفعی که در جامعه دارد، در کنار بازتاب شخصیت علمی مخترع، عرفاً دارای قیمت مالی و ارزش تجاری است. (ماده ۱۵ ق.ث..ط.ص. ع.ت.)

خصوصی بودن حق اختراع از آن جهت است که دارای اوصاف و خصایص ملکیت بوده و به ملکیت افراد در می آید؛ برخلاف حقوق عمومی که به تملک اشخاص در نیامده و همواره متعلق به عموم مردم است و قابلیت اختصاص یافتن را ندارند.

مالی بودن حق اختراع هم بدان جهت است که معامله و معاوضه در آن جریان دارد از نظر جهانیان می توان در مورد آن ارزش گذاری کرد و منافع و مصالح عامه بدان تعلق دارد.

بنابراین نه تنها استعمال و استثمار و تصرف در حق اختراع هست. در حمایت از اختراع می توان اغراض عقلی و قانونی را تصور کرد.

تولیدات علمی عموماً و اختراعات به طور خاص در جهت ارتقاء سطح زندگی و شیوۀ مطلوب زیستن بوده و در آن منافع و مصالح عمومی همواره مدنظر است.

به همین دلیل هم برای مخترعان و پدیدآورندگان، در صورت تجاوز به حقوق آنان، حق تعقیب قضایی مقرر می شود تا متجاوزان به این حقوق مورد پیگرد قرار گرفته و حمایت از ابتكارات و اختراعات بهره‌مند از ضمانت اجرا شود.

این وصف در بازداشتن و منع دیگران از تجاوز و تصرف در حقوق مالکیت فکری به صورت عام نمایان می شود. زیرا قوانین و مقررات مربوط به حقوق مالکیت فکری بیش از آن که بر جنبۀ مثبت و ایجابی این دسته از حقوق تکیه کنند. بر جنبه ی منفی و سلبی آنها در منع دیگران از حقوق مالکیت فکری اصرار دارند تا دیگران را از هرگونه تجاوز و تصرف در حق که بدون اجازه ی پدید آورنده است، باز دارند.

حق مالکیت اختراع

مخترع بر موضوع اختراع، حق مالکیت دارد از این رو مخترع و پدید آورنده در اختراع و اثر علمی حقی ثابت است و نه حقی مجرد؛ این حق ثابت درمال و مترتب بر مال است.

از جمله ویژگی‌های حق مالی، قبول عوض مالی است و تألف آن، مسؤل و ضامن است که عوض آن را بدهد و توارث در آن جریان دارد. (مواد ۴۸ و ۵۰ ق.ث.. ط. ص. ع.ت.)

بنابراین محل حق اختراع مال است و مخترع بر تولید و اثر علمی خود حق مالکیت داشته و تصرف در آن با بهره وری از آن بدون اجازه او برای هیچ کس مجاز نیست.

هر وقت مخترع، حق مالی مربوط به اختراع خود را که بر عهدۀ استفاده کننده، متصرف با متجاوز است، اسقاط کرد. بهره وری و تصرف در حق اختراع مجاز خواهد بود. بدین ترتیب حکم محل حق، با اسقاط از سوی مخترع تغییر می کند.

بنابراین حق مخترع ثابت بر مال است که با صرف نظر کردن یا اسقاط آن، حق وارد حوزۀ عمومی شده و اختصاص یافتن که از اوصاف مالکانۀ حق به شمار می آمد. از بین می رود و تملک آن و بهره برداری آن منوط به اجازۀ کسی نخواهد.

به همین دلیل گفته شد محل ثبات حقوق مالکیت مال است و نه شخص، ثبات حق گاه در محلی است که آن محل، مال است و گاه در محلی است که آن محل مال نیست.

مثلاً حق قصاص بر گردن قاتل ثابت است و قاتل مال نیست با اسقاط حق قصاص، حكم محل تغییر می کند، در نتیجه قاتل که در ابتدا مهدورالدم بوده، بدین ترتیب معصوم الدم می شود.

مجتمع ثبتی پایش وکیل در امور ثبتی از جمله ثبت اختراع و پیگیری حمایت‌های قانونی آن می باشد.