مفهوم حاکمیت شرکتی

بررسی ادبیات موجود نشان می دهد، هیچ تعریف مورد توافق در مورد مفهوم حاکمیت شرکتی وجود ندارد. بر اساس کشوری که در نظر می گیریم.

تفاوت‌های چشمگیری در تعریف وجود دارد. حتی در آمریکا یا انگلیس نیز رسیدن به یک تعریف واحد، کار آسانی نیست. در ایران مفهوم حاکمیت شرکتی با ثبت شرکت تعریف شده است که به بررسی آن در ادامه خواهیم پرداخت.

مفهوم حاکمیت شرکتی

تعاریف موجود از حاکمیت شرکتی در یک طیف قرار می گیرند که دیدگاههای محدود در یک سو و دیدگاه های گسترده در سوی دیگر طیف قرار می گیرند.

در دیدگاه های محدود، حاکمیت شرکتی به رابطه شرکت و سهامداران محدود می شود. سیستم حاکمیت شرکتی را می توان مجموعه قوانین، مقررات، نهادها و روش هایی تعریف کرد که تعیین می کنند شرکت ها چگونه و به نفع چه کسانی اداره می شوند.

تعریف حاکمیت شرکتی

حاکمیت شرکتی، سیستمی است که بوسیله آن شرکت های تجاری کنترل و هدایت می شوند. ساختار حاکمیت شرکتی تقسیم حقوق و مسئولیت ها را در بین اعضای هیئت مدیره، مدیران، سهامداران و سایر ذینفعان مشخص می کند. همچنین قوانین و رویه های تصمیم گیری در خصوص امور شرکت را با صراحت بیان می کند.

حاکمیت شرکتی، مجموعه روابطی بین سهامداران، مدیران و حسابرسان شرکت است که متضمن برقراری نظام کنترلی به منظور رعایت حقوق سهامداران جزء و اجرای درست مصوبات مجمع و جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی می باشد.

ارکان حاکمیت شرکت

این قانون بر مبنای نظام پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی استوار بوده و شامل مجموعه ای از وظایف و مسئولیت هایی است که باید توسط ارکان شرکت صورت گیرد.

تا موجب پاسخگویی و شفافیت گردد (جلالی، ۱۳۸۷، ص 3). حسابداری دارای ماهیتی اجتماعی است که با تفکیک مالکیت از مدیریت، رشد و توسعه یافته و بر حمایت از سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه تأكيد دارد. برای کنترل حسابداری ساختگی اکثر کشورها بر مفهوم افشا و شفافیت تأکید کرده اند.

مبحث افشای اطلاعات مهمترین بخش حاکمیت شرکتی به شمار می آید. هر چه عملیات داخلی شرکت و جریان نقدینگی آن روشن تر باشد و دقیق‌تر گزارش شود. جهت ایجاد حاکمیت شرکتی باید اقدام به ثبت شرکت کنید.

زمینه های اختلاس و سوء مدیریت برای مدیران و سهامداران عمده محدودتر می شود. مهمترین مبحث در زمینه افشای اطلاعات آنست که همه عوامل مؤثر بر بهای سهام باید در زمان مناسب و با دقت کافی گزارش شوند. این اطلاعات در مرحله نخست عبارت است از:

1. صورت در آمدها
2. خرید و فروش دارایی ها
3. تغییرات هیئت مدیره
4. در صد مالكیت مدیران اجرایی
5. تغییر در مالکیت شرکت
6. سایر اطلاعاتی که در مرحله بعدی قابل افشا هستند عبارتند از:
7. مبلغ پاداش هیئت مدیره
8. راهبرد شرکت
9. تراکنش زیر خطر ترازنامه گودرزی (۱۳۸۷، ص ۱۸)