خصوصیات علائم تجاری، صنعتی و خدماتی

برای دانستن خصوصیات علائم تجاری، صنعتی و خدماتی می توانید از تخصص کارشناسان ثبتی پایش تکیه کرده است. تمامی امورتان را  آن ها در میان بگذارید. در ادامه متن نیز برای بهره مندی از تجارب و تخصص در این زمینه بهتر است با ما همراه باشید.

خصوصیات علائم تجاری، صنعتی و خدماتی چیست؟

با توجه به ماده 30 قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات و طرح های صنعتی مصوب سال 1386 ایران، بارزترین خصیصۀ علایم تجاری صنعتی یا خدماتی، قدرت تمایز بخشی آن است به این معنا که هر علامت تجاری باید بتواند کالا یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.

علاوه بر وجه تمایز کالا و خدمات اشخاص مختلف تجاری ، صنعتی یا خدماتی، مشخص ساختن خصوصیات، از جمله ماهیت و کیفیت کالا یا خدمات و حتی مشخص ساختن مبدأ و محل جغرافیایی تولید کالاهای صنعتی یا دامی و کشاورزی نیز جزء خصیصۀ علامت تجاری است.

از این خصیصۀ اصلی می توان خصوصیات دیگری را نیز استنباط کرد. از جمله آن که علامت تجاری باید کالا یا خدمات را به عموم اشخاص و مشتریان معرفی کند که جنبۀ بازار یابی و جلب مشتری نیز دارد. بنابراین خصایص اساسی علایم تجارتی، صنعتی و خدماتی عبارتند از:

• تمایز بخشی.
• معرفی ماهیت و کیفیت کالا یا خدمات.
• تبلیغات و بازاریابی.

نظر حقوق دانان در مورد علامت تجارتی

اولاَ تازگی داشته برای جنسی که به کار می رود، علامتی جدید باشد. به این توضیح که جدید بودن علامت تجارتی با جدید بودن اختراعات و ترسیمات و اشکال صنعتی، تفاوت دارد. به این معنی که اختراعات یا ترسیمات و طرح صنعتی، به هر ترتیب، وقتی قابل ثبت است که جدید باشد و وجوداختلاف در موضوع اختراعات و ترسیمات، تأثیری در جدید بودن اختراع نخواهد داشت.

در صورتی که علامت صنعتی یا تجاری ممکن است به طریقی که قبلاً وجود داشته، ولی موضوع آن با موضوع علامت مورد تقاضای ثبت متفاوت باشد که در این صورت علامت تجارتی در موضوع مورد دادخواست اگر تازگی داشنه باشد، قابل ثبت است.

به طور مثال اگر علامت بیک که برای خودکار یا روان نویس قبلاً به ثبت رسیده متعاقباً برای ادوکلن یا لوازم آرایش انتخاب و از ادارۀ ثبت علایم تقاضای ثبت آن شود، این علامت برای معرفی ادوکلن و نظایر آن تازگی دارد زیرا برای مصرف کنندگان و مشتریان شبهه ای ایجاد نخواهد کرد و سبب گمراهی عموم در معرفی محصول نخواهد شد..

ثانیاً علامت باید وجه تمایز داشته و ابتکاری باشد. به این معنی که علامت باید نشان ساده ای باشد که هر کس بتواند آن را استعمال کند یا آن که به صورتی باشد که با خود جنس اشتباه شود و از این نظر نشان های زیر را نمی توان برای علامت تجاری استفاده کرد.

علائم ممنوع برای ثبت برند

الف – اسامی عام که جنبه کلی(ژنریک) داشته و مختص نوع به خصوصی از کالا نباشد. مثلاً کلمه «عسل» را نمی توان به عنوان علامت تجاری برای محصول عسل انتخاب کرد.

ب- اوصاف اجناس را نمی توان به عنوان علامت تجارتی انتخاب کرد مانند باقلوای شیرین برای تولیدات باقلوا. ولی در انتخاب علامت تجارتی سعی می شود که علامت تجارتی با موضوع آن رابطه ای معقول و منطقی داشته باشد. مثلاً انتخاب علامت یا حرف “V” برای قرص جوشان ویتامین دار تناسب دارد.

معمولاً در انتخاب علامت تجارتی، صنعتی یا خدماتی، سعی می شود که طرح آن جنبۀ ابتکاری داشته باشد تا توجه عموم و مشتریان را به خود جلب کند. ولی در قانون سابق و فعلی تصریح به ابتکاری بودن علائم تجارتی نشده است.

بنابراین وصف ابتکار، قانوناً رکن اساسی یا شرط اعتبار علامت تجارتی محسوب نمی گردد و فقدان وصف ابتکار نمی تواند مانع ثبت علامت باشد یا مورد اعتراض ثالث قرار گیرد.

ج- به نظر بعضی از حقوقدانان، نشانی های ساده مانند خط مستقیم و اشکال هندسی با رنگ های عادی نباید به عنوان علامت اختیار شوند . مگرآن که از ترکیب آن ها تصاویر ابتکاری به وجود آید.

به نظر می رسد انتخاب نشانی های ساده از قبیل خط مستقیم یا اشکال هندسی یا رنگ های معمولی یا عادی است. در حقوق ایران و مقررات موجود منع قانونی ندارد. ولی برای جلب توجه عموم و مشتریان مصرف کالا و استفاده از خدمات، معمولاً از علایم و اشکال و نقوش یا تصاویر ابتکاری که بتواند توجه بینندگان را به خود جلب کنند. در علایم تجارتی مورد استفاده قرار می گیرد. از رنگ ها نیز همان طور که در بند سوّم مادۀ 1-711 قانون مالکیت فکری و صنعتی فرانسه عنوان شده است. معمولاَ از ترکیب رنگ ها، برای علامت تجاری، صنعتی یا خدماتی استفاده می شود.

ثالثاً – علامت نباید گمراه کننده باشد.

به این معنا که علامت نباید مشتری را از لحاظ جنس یا مبدأ تولید محصولات دچار اشتباه سازد. به طور مثال نمی توان عکس یا طرح بره سفید را آرم یا مارک پارچه کتانی قرار داد. زیرا ممکن است مشتری با توجه به آرم پارچه تصور کند پارچه مزبور پشمی است. یا آن که در علامت خصوصیاتی وجود داشته باشد. که مشتری را در مورد مبدأ و محل جغرافیایی محصول و تولید کالا دچار اشتباه کند.