اگر می خواهید اطلاعات جامع و کاملی راجع به سرمایه شرکت کسب کنید، به شما پیشنهاد میشود تا انتهای این مقاله همراه ما در ثبت پایش باشید.
اطلاع از سرمایه شرکت
شرکت بدون سرمایه تشکیل نخواهد شد و قانونگذار صراحتا به این شرط در تمامی شرکت ها اشاره دارد مثل مواد ۹۶ – ۱۱۸ – ۱۶۲- ۱۸۵ ق ت و مواد ۱-۴-۱۷ لایحه اصلاحی.
جالبتر آنکه در شرکت های تجارتی مثل تضامنی و با مسئولیت محدود سرمایه آنقدر اهمیت دارد که قانونگذار ظاهر زمان تشکیل شرکت را پرداخت سرمایه نقدی و تقویم و تسلیم سرمایه غیرنقدی می داند (مواد ۹۴ و ۱۱۸ ق.ت)
لذا بدون سرمایه شرکت تشکیل نخواهد شد و نتیجتا بدون سرمایه شخصیت حقوقی نیز ایجاد نخواهد شد لذا سرمایه یکی از عوامل تشکیل دهنده شرکت و ایجاد شخصیت حقوقی آن است.
ثانيا: سرمایه غیر از اینکه عامل ایجاد شخصیت حقوقی است بلکه بقای شر کت منوط به وجود سرمایه تعیینی توسط قانونگذار می باشد و در صورتی که سرمایه شرکت به هر دلیلی از حداقل قانونی کمتر شود، بایستی سرمایه شرکت افزایش یابد یا شرکت به نوع دیگری از شرکت ها تبدیل یا شرکت بایستی منحل شود (بند ج ماده ۱۱۴ ق.ت- ماده ۵ لایحه اصلاحی) بنابراین دارایی و سرمایه شرکت یکی از آثار و نتایج داشتن شخصیت حقوقی نیز می باشد و شخصیت حقوقی مستقل باعث می شود که سرمایه و دارایی مستقل نیز ایجاد شود.
بنابراین به محض تشکیل و ثبت شرکت تجارتی و دارا شدن شخصیت حقوقی، اموال شخصی شرکاء و مؤسسین به شرکت انتقال یافته و متعلق به شخص حقوقی مزبور می باشد.
در نتیجه وجود شخصیت حقوقی، شرکت های بازرگانی دارای اموال و دارایی و در آمد مستقل می شوند و سهم الشرکه ای که شرکاء در شرکت می گذارند از ملکیت آنها خارج می گردد و جزء سرمایه و اموال شرکت محسوب می شود و دارایی شرکت جوابگوی طلب بستانکاران شرکت خواهد بود و تا شرکت منحل یا ورشکسته نشده است اموال آن قابل تقسیم یا توقیف در مقابل بدهی شخصی شرکاء شرکت نیست.
تبدیل سرمایه های فردی به سرمایه جمعی و برخورداری شرکت تجاری از شخصیت حقوقی و مزایای آن مستلزم رعایت پارهای از تشریفات است که وجه ممیز شرکتهای مدنی از شرکتهای تجاری است. رعایت نکردن این شرایط ممکن است مانع تشکیل شرکت تجاری و یا برخورداری از شخصیت حقوقی شود؛
برای مثال، قانونگذار در مورد شرکت های با مسئولیت محدود، تضامنی و نسبی مقرر داشته است که:
«شرکت وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی آنها تأدیه و سهم الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شود»؛
در مورد شرکتهای سهامی عام و خاص پس از رعایت تشریفات مذکور در مواد 17 و 20 ل.ا.ق.ت، شرکت از تاریخ قبول سمت مدیران و بازرسان تشکیل شده محسوب میشود.
راهنمای ثبت شرکت
ثبت شرکت نیز منوط به ارایه اسناد و مدارکی به مرجع ثبت شرکتهاست که این خود مؤید لزوم کتبی بودن قرارداد شرکت است، زیرا در همه شرکتهای تجاری وجود شرکتنامه و بعضاً اساسنامه که مهمترین وسیله اثبات عقد شرکت است ضرورت دارد.
البته مقنن در خصوص کتبی بودن قرارداد شرکت سکوت کرده است ولی از مقررات مربوط به قانون ثبت شرکتها و نیز مواد 47 و 48 قانون ثبت اسناد و املاک(مصوب 1310) که به شرکت نامه اشاره مینماید، میتوان ضرورت آن را به دست آورد.
وانگهی، لزوم آگهی شرکت نامه و منضمات آن که مقنن در مواد 195 و 197 قانون تجارت به آن تصریح نموده است، حاکی از این امر است.
موسسه حقوقی پایش مجری تخصصی ثبت شرکت در ایران
تشکیل شرکت حقوقی
مهمترین اثر قرارداد شرکت تجاری، شخصیت حقوقی آن است که قانونگذار در ماده ی 583 قانون تجارت آن را برای کلیه شرکتهای هفت گانه قانون تجارت مقرر داشته است. در اثر این شخصیت حقوقی، تکالیف شرکاء به شخصیتی واحد منتسب می شود تا از این طریق، امنیت، اطمینان و نظم بیشتری بر روابط شرکاء با یکدیگر و شرکاء با اشخاص ثالث به وجود آید.
این ویژگی مهمترین رکن شرکتهای تجارتی به حساب میآید که مؤسسین و شرکاء با اتکای به چنین شخصیتی مستقل و با انگیزه، به عملیات تجاری مبادرت مینمایند. این شخصیت دارای آثار و نتایجی از جمله: نام، اقامتگاه، تابعیت و دارایی مستقل از شرکاء و سهامداران میباشد.
قانون گذار در مرحله انحلال و تصفیه نیز برای شرکت های تجاری قائل به شخصیت حقوقی شده است.
نتیجه ی بقای شخصیت حقوقی شرکت این است که دارایی شرکت از دارایی شرکاء مجزا است و هر گاه این دارایی برای پرداخت طلب کاران شرکت کافی نباشد، اعلام ورشکستگی شرکت به دلیل وجود شخصیت حقوقیاش در زمان تصفیه امکان پذیر خواهد بود.
دادگاهها در برخی از کشورها، براساس نظریه ی «خرق حجاب شخصیت حقوقی شرکت ها» در مواردی برای حمایت از طلب کاران شرکت، اصل استقلال شخصیت حقوقی شرکت و مسئولیت محدود سهام داران را کنار گذاشته و به طلب کاران شرکت یا یکی از شرکتهای عضو گروه شرکت های تجاری اجازه داده اند تا در صورت کافی نبودن سرمایهی شرکت به دارایی شخصی سهامداران، مدیران یا سایر شرکتهای عضو گروه مراجعه کنند.
سهام شرکت و تقسیم سود و زیان
هر کدام از شرکاء لازم است مال یا آوردهای را، اعم از وجه نقد یا غیر نقدی، وارد شرکت نمایند که این آورده به محض تشکیل شرکت و ایجاد شخصیت حقوقی از دارایی شرکاء و سهامداران منفک میگردد و وارد دارایی شخص حقوقی می شود.
مشارکت شرکاء در شرکت تجاری با هدف کسب سود و تقسیم آن میان اعضاء صورت می گیرد.
اصولاً هر یک از شرکاء به نسبت سهم خود در نفع و ضرری که به موجب ترازنامه سالانه تعیین می شود، سهیم خواهند بود، مگر آن که برای یک یا چند نفر از آنها در مقابل انجام دادن عملی سود بیشتری در نظر گرفته شود.
تقسیم زیان نیز به نسبت سرمایه شرکت این شرکاء تقسیم میگردد. درج شرطی که بر اساس آن شریک مسئول زیانها نباشد، باطل است.
اساساً صحیح نیست شریکی شرط کند که به هیچ وجه زیانهای شرکت را متقبل نخواهد شد؛چنین شرطی باطل است. اما، به نظر نمیرسد که این بطلان موجب انحلال شرکت (شخص حقوقی) گردد، زیرا اسباب انحلال در قانون بر شمرده شده و این امر جزو موارد انحلال نیست.
البته ممکن است گفته شود که چون قرارداد شرکت باطل است، اقدامات ثبتی انجام شده بر مبنای آن هم باطل است و اساساً در این مورد شرکت و شخصیت حقوقی شکل نگرفته است تا منحل شود.
در واقع، انحلال شرکت در موردی صدق پیدا می کند که عقد شرکتی به نحو صحیح منعقد شده است.
از این رو، شخص ذینفع می تواند به دادگاه مراجعه کند و به خواسته ابطال قرارداد شرکت طرح دعوا نماید. در صورت موفقیت در دعوا و اعلام بطلان شرکت، ادارۀ ثبت شرکتها مکلف است، مفاد حکم دادگاه را در روزنامه رسمی منتشر نماید و نسبت به حذف نام شرکت از سیستم اقدام نماید.