انواع حقوق مالکیت صنعتی

انواع حقوق مالکیت صنعتی شامل اختراعات، علائم تجاری وطرح های صنعتی می باشد که در ذیل مجتمع ثبتی پایش به صورت مختصر آنها را به شما عزیزان ارائه می کند.

ثبت اختراع در انواع حقوق مالکیت صنعتی

براساس تعریف سازمان جهانی مالکیت فکری اختراع،(پتنت) حقی انحصاری است که در قبال اختراع انجام شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می شود.

به عبارت دیگر پتنت سندی است که توصیف کننده یک اختراع بوده و براساس درخواست متقاضی به وسیله یک اداره دولتی یا توسط یک اداره منطقه ای به نیابت از چند کشور صادر می شود.

حمایت قانونی و اختیار بهره برداری تولید، استفاده، فروش و صادرات یک اختراع را به صاحب آن در محدوده زمانی خاصی ( عمدتاً 20سال) اعطا می نماید.

تعریف اختراع

قانون ثبت اختراع، طرح های صنعتی و علائم تجاری ایران مصوب 1386،اختراع را این گونه تعریف کرده است:

اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرایند یا فراورده های خاص را ارائه می کند. مشکلی را در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آن ها حل می نماید. بر این اساس می توان حق اختراع را مجموعه حقوق انحصاری دانست که یک دولت به ثبت کننده اختراع برای مدتی معین در قبال افشای اختراع اعطا می کند.

انواع حقوق مالکیت صنعتی شامل چه مواردی است ؟

اداره مالکییت صنعتی در سه مورد حقوق انحصاری و حمایتی و مالکیتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی ایجاد می کند.

اول حقوق ناشی از ثبت اختراع است. دوم حقوق ناشی از ثبت طرح صنعتی است و سوم نیز حقوق ناشی از ثبت علائم تجاری است.

که تحت قانونی با نام ث.ا.ط.ع صلاحیت بررسی و ثبت آن به سامانۀ مالکیت صنعتی داده شده است.

علامت تجاری یا برند

یکی دیگر از موارد مورد حمایت حقوق مالکیت صنعتی، علائم تجاری یا ثبت برند می باشد.

علامت تجاری یا خدماتی، نشانه ای متمایز کننده است که محصولات یا خدمات مشخصی که به وسیله یک شخص حقیقی یا شرکت تولید یا فراهم شده را قابل شناسایی می نماید و اجازه می دهد تا مشتریان، این کالاها و خدمات را از کالاها و خدمات دیگر متمایز سازند.

این نشان می تواند هر کلمه، حرف، عدد، عکس، شکل ، رسم و یا ترکیب آن ها باشد.

کاربرد علامت تجاری

مهم ترین کارکرد علامت تجاری متمایزساختن کالاها یا خدمات یک بنگاه تجاری از دیگری است.

در خصوص ارائه تعریف از علائم تجاری در اسناد داخلی وبین المللی نیز می توان به قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب (1386) اشاره کرد.

که به موجب ماده 30 آن، علامت را هر نشان قابل رویتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد، دانسته است.

تعریفی که سازمان جهانی مالکیت فکری از علائم تجاری صورت گرفته عبارت از نشانی می داند که قادر است کالاهای تولیدی یا خدمات ارائه شده، توسط یک بنگاه را از کالاها یا خدمات سایر بنگاه ها متمایز سازد.

دانسته است که به نظر می رسد تعریف صورت پذیرفته از علامت تجاری در قانون فعلی ایران نیز با الگو برداری از آن شکل گرفته باشد.

همچنین ماده 15موافقت نامه تریپس نیز اشعار می دارد:

«هرگونه علامت یا ترکیبی از علائم که کالاها یا خدمات یک فعالیت را از کالاها یا خدمات فعالیت های دیگرمتمایز گرداند علامت تجاری به شمار خواهد آمد.»

طرح های صنعتی

در زبان معمول، ثبت طرح صنعتی معمولاً به شکل و ظاهر کلی یک کالا اشاره دارد.

اما در ادبیات حقوق مالکیت فکری طرح صنعتی خصوصیات مربوط به شکل و ساختار یا نقش و تزئینات به کار رفته در یک کالا به واسطه یک فرایند صنعتی است.

که در کالای خاتمه یافته ایجاد چشم نوازی و جذابیت کند.

در یک معنای حقوقی، طرح صنعتی، دلالت دارد برحقی که مطابق با یک نظام ثبت، برای حمایت از مشخصه های تزئینی اصیل و غیر عملکردی یک کالای صنعتی یا فراورده ای که از یک فعالیت طراحی حاصل می شود اعطا می گردد.

این طرح ها ممکن است دو بعدی باشند مانند نقش و تزئین یا سه بعدی باشند مانند شکل و پیکره.

در قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری 1386 به موجب ماده 20 هر گونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگ ها یا بدون آن، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فراورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است.

از دیدگاه قانون مالکیت فکری، یک طرح صنعتی فقط به جوانب زیبا شناختی و تزئینی یک محصول اشاره می کند.