مراحل کاهش سرمایه اختیاری

با بالا یا پایین آوردن سرمایه کنونی تا مقدار کمتر می توان سرمایه شرکت سهامی را تغییر داد. مراحل کاهش سرمایه اختیاری هم نیاز به یک سری قانون های خود دارد که در ذیل به آن ها اشاراتی می کنیم.

نحوه کاهش سرمایه اختیاری

درصورتی که شرکت سهامی کاهش یا افزایش سرمایه را ضروری تشخیص دهد، پس از مشاهده گزارش هیئت مدیره که به تایید بازرسان رسیده، با دعوت مجمع عمومی، پیشنهاد فوق را مطرح می کند. در طی آن نشست در این رابطه رای گیری می شود تا پس از آن مطابق قوانین مندرج در مواد 158 تا 198 لایحه قانونی اقدام نماید

برخلاف آنچه که در مورد انگیزه افزایش سرمایه مقرر شده است. ممکن است برآورد شرکا از سرمایه مورد نیاز به هنگام ثبت شرکت نادرست بوده و بیش از حد نیاز باشد یا آنکه محدود نمودن فعالیت شرکت موجب رکود بخشی از سرمایه شرکت گردد.

در این صورت شرکا تمایل دارند که سرمایه شرکت را تقلیل داده و به این ترتیب بخشی از آورده خود را مسترد داشته و به مصارف دیگری برسانند.

روش های کاهش سرمایه

1. کاهش اجباری سرمایه

زمانی سرمایه شرکت کاهش اجباری پیدا می کند که شرکت بخاطر ضررهای متحمل شده، نصف سرمایه خود را از دست بدهد در صورت عدم کاهش اجباری سرمایه، شرکت قادر به ادامه فعالیت نخواهد بود. ( ماده 141 ل. ا. ق. ت)

2. کاهش اختیاری سرمایه

درصورتی که مجمع عمومی فوق العاده بدون نیاز به کاهش اجباری سرمایه، تصمیم بگیرد سرمایه خود را کاهش دهد، کاهش اختیاری سرمایه رخ داده است. ( ماده 189 ل. ا. ق. ت)

به منظور کاهش سرمایه، از شیوه های متعدد افزایش آن نیز می توان استفاده کرد:

• کاهش سرمایه بدون تغییر تعداد شرکا و نسبت سهم هر یک،
• کاهش سرمایه بدون تغییر تعداد شرکا اما با تغییر نسبت سهم هر یک
• کاهش سرمایه بهمراه حذف بعضی از شرکا.

اگر شرکت، سهم شریک را خریداری کند به آن کاهش پنهان سرمایه اطلاق می شود. ظاهرا در این روش تمام یا قسمتی از سهام شرکا جابجا می شود ولی شرکت که خریدار اصلی سهام است. مقداری از سرمایه شرکت را به آن شرکا مسترد می کند و بدین صورت سرمایه کاهش پیدا می کند.

برای اطلاع از نحوه ارائه و تنظیم صورتجلسه کاهش سرمایه بهتر است به مقاله مربوط به آن مراجعه کنید.

مجمع صالح به رسیدگی کاهش سرمایه

در ذیل به بخشی از ماده 189 لایحه قانونی اصلاحی قانون تجارت اشاره می کنیم:

” در صورتی که نیازی به کاهش اجباری سرمایه متعاقب ماده 141 نباشد. مجمع عمومی فوق العاده پس از شنیدن پیشنهاد هیات مدیره در خصوص کاهش اختیاری سرمایه رای گیری نماید منوط بر این که با این کار، حقوق صاحبان سهام همچنان مساوی باقی بماند. بیش از میزان معین شده در ماده 5 قانونی کاهش نیابد.

تبصره : با کاستن تعداد یا مبلغ اسمی سهام می توان سرمایه را به شکل اجباری کاهش داد ولی در کاهش اختیاری سرمایه، بهای اسمی سهام به صورت مساوی تنزل یافته و این مقدار به صاحب هر سهم متنقل می شود.

با کاهش سرمایه، اساسنامه شرکت دچار تغییراتی می شود که ثبت مجدد آن را ضروری می سازد.

با وجود اینکه لایحه اصلاحی قانون تجارت در این رابطه اظهار نظری نکرده ولی قطعا انجام ثبت مجدد پیش شرط به واقعیت پیوستن کاهش سرمایه است.